İnşaat sektörü iş kazalarının ve bu nedenle ölümlerin, sakatlanmaların en yüksek oranda yaşandığı bir alan olarak bilinir. Bu kazaların bazıları; çalışanların inşaattan düşmesi, çalışanların elektrik akımına kapılması, cisimlerin yüksekten çalışanların üzerine düşmesi ya da makineler çalışırken işçilerin araya sıkışması sonucunda oluşan kazalar olarak sıralanabilir. Bu kazaların yaşanmasında en önemli etken çalışma ortamlarında gerekli tedbirler alınmadan çalışılması olarak bilinir. Hayati açıdan bakıldığında inşaat alanında iş güvenliği kuralları olmazsa olmaz bir durum olarak iş hayatında yerini alır.
Genel olarak inşaatta alınması gereken güvenlik tedbirleri şu şekilde sıralanabilir:
- Güvenlik ve sağlık planı oluşturulması gerekir.
- İşçiler düzenli olarak sağlık muayenesinden geçirilmelidir.
- İşçilerin kullandığı yük asansörler güvenlik açısından sık sık kontrol edilmelidir.
- İşçilerin genel sağlık bilgilerinin yer aldığı özlük dosyaları hazırlanmalıdır.
- İşçiler tehlikeli ve ağır işlerin olduğu alanlarda onay olmadan çalıştırılmamalıdır.
- İşçilerin üzerinde çalıştığı iskeleler güvenlik açısından test edilmelidir.
- İşçilerin kullandığı gırgı vincinde sınır durucu işaret olmalıdır.
- İşçilere, düzenli aralıklarla iş güvenliği eğitimi verilmelidir.
- Elektrik akımı tehlikelerine karşı iletkenler düzenli olarak kontrol edilmelidir.
- İnşaatta çalışan işçilerin güvenliği için çalışma yapılan alanlar yeterli bir şekilde aydınlatılmalıdır.
- İşçilerin çalıştığı alanlarda rampalar ve geçit yerleri güvenli olmalıdır.
- Başı korumak için baret, gözü korumak içinde gözlük kullanılmalıdır.
- İnşaat alanında tehlike oluşturabilecek artık malzemeler bu alandan tahliye edilmelidir.
- Yüksekte çalışırken emniyet kemeri ile çalışılmalıdır.
- Merdiven korkulukları önceden yapılmış olmalıdır.
- İnşaat etrafı güvenlik şeridi ile çevrilmelidir.
Yukarda kısaca sıralanan iş güvenliği önlemleri alındığında inşaat alanları güvenli çalışma alanları olarak işlev görebilir.
İnşaat Güvenlik Sistemleri
İnşaat güvenlik sistemleri temel olarak inşaatta çalışan kişilerin güvenli ortamlarda çalışması amacı ile oluşturulmuş sistemler olarak bilinir. İnşaat güvenlik sistemlerine uygun bir şekilde çalışan inşaat kuruluşları çalışanlarının can güvenliğini korumuş olur. İnşaat güvenlik sistemleri, güvenlik bariyeri, güvenlik ağı ve malzeme taşıma platformu olarak üç ana bölümden oluşur.
İnşaat güvenlik sistemlerinin, inşaatlarda hayata geçirilmesi hem işçilerin hem de inşaat alanlarda kullanılan inşaat malzemelerinin emniyetini sağlayarak onları olabilecek kazalara karşı korur. İnşaat güvenlik sistemleri ile ilgili ayrıntılı bilgileri maddeler halinde aşağıda bulabilirsiniz.
- Güvenlik bariyeri sistemi: Bu sisteme kenar koruma adı verilir. Güvenlik bariyeri işçi sağlığı ve güvenliği için önemli olduğu kadar çevredeki kişi ve eşyalara zarar verilmemesi açısından çok önemlidir. Bu sistem içerisinde boşluk ve asansör koruma bariyeri, korkuluk ve merdiven bariyerleri, imalat katı sıkıştırmalı post koruma bariyerleri en yüksek korumayı sağlayan sistemlerdir.
- Güvenlik ağı sistemi: İnşaat güvenlik ağları, inşaatlarda oluşabilecek kazalar sonucu ölümcül yaralanmalara karşı çalışanları korur. İnşaat güvenlik ağları sadece çalışanların yüksekten düşmesini korumak için kurulan bir sistem değildir aynı zamanda inşaat alanında yüksekten düşen malzemelerin işçilerin üzerine düşmesi sonucu oluşabilecek kazaları da önler.
- Malzeme taşıma platformu: İnşaatlarda çok katlı binalara malzeme taşımak amacıyla kullanılan bir sistem olarak bilinir. Bu sistemle malzeme bir yerden bir yere kolay bir şekilde taşınabildiği gibi hem işçi hem de iş yeri güvenliği sağlanmış olur.
İnşaat güvenlik sistemlerinin inşaatlarda yer alması hem işçi güvenliğini hem de iş yeri güvenliğini sağladığı için çok önemli bir yere sahiptir.
İnşaat Alanında Hangi İş Güvenliği Önlemleri Olması Gerekir?
İnşaat sektörü günümüzde hala iş kazalarının en fazla yaşandığı sektörlerden biri olarak bilinir. Bu kazaların çoğunluğu ölümcül kazalar olarak meydana gelir. İnşaat alanlarında bu tür kazaların meydana gelmesinin en büyük sebebi olarak inşaat alanında iş güvenliği kurallarına uyulmaması gösterilebilir. Özellikle işletme sahiplerinin iş güvenliği tedbirlerini kapsayan önlemleri masraflı ve teferruat olarak görmesi ve işçilerinde bu alanda yeterince bilgi sahibi olmaması iş güvenliğinin olmadığı inşaat alanlarında büyük kazalara neden olabilir.
Bunun yanı sıra inşaat sektöründe kullanılan makineler ve diğer malzemeler çok çok çeşitlilik gösterdiği için bu teknik araçları kullanacak olan kişiler yeterli teknik bilgiye sahip olmadığında da iş güvenliği açısından hayati tehlikeler oluşabilir. Bu nedenle bir inşaat alanında iş güvenliği yönetmeliği şarttır. İnşaat sektöründe çalışanların iş güvenliği kurallarına uyarak bir çalışma ortamı oluşturması hayat kurtarır.
İnşaat alanında iş güvenliği açısından alınması gereken önlemler:
- İnşaat şantiyelerinde hekimler, sağlık uzmanları ve iş güvenliği uzmanlarının mutlaka olması gerekir.
- İnşaat şantiyelerinde güvenli ve sağlıklı çalışma ortamları oluşturularak güvenlik sağlanmalıdır.
- İnşaat şantiyelerinde güncel risk değerlendirmesi yapılarak çalışanların, çalışma koşulları her zaman güvence altına alınmalıdır.
- İnşaat şantiyeleri çalışanlarının işe başlarken sağlık raporu olmalı ve çalışanların düzenli sağlık taramasından geçirilmesi gerekir.
- İnşaat şantiyelerinde tehlikeli ve yüksek yerlerde çalışanların bu riskli işlere uygun olduğuna dair kapsamlı sağlık raporları olması gerekir.
- İnşaat şantiyelerinde bir acil durum planı olmalı ve bu alanda çalışan tüm işçiler acil durum eğitiminden geçirilmesi gerekir.
- İnşaat şantiyelerinde işçilerin çalışma bölgelerinde pasif ve aktif koruma tedbirleri hakkında bilgi sahibi olması gerekir.
- İnşaat şantiyelerinde çalışanların yaptıkları işle uyumlu emniyet tedbirleri ve donanımları olması gerekir.
İnşaat güvenlik önlemleri, hayat kurtaran önlemlerdir bu nedenler her inşaat sektörü bu önlemleri alarak iş yerlerinin ve işçilerinin güvenliğini sağlamış olur.
İnşaat Güvenlik Tabelalarının Önemi
İş güvenliği, çalışma hayatında en önemli konulardan biri olarak yerini alır. İnşaat sektörü de bu çalışma alanlarının başında gelir. Bu nedenle inşaat alanlarında işçi ve iş yeri güvenliğini sağlamak için çeşitli inşaat güvenlik tabelaları yer alır. İnşaat güvenlik tabelaları çalışma alanlarında hayati önem taşıyan tabelalar olma özelliği taşır. İnşaat tabelaları çalışanlara hem yön bulma hem de bulundukları alanları güvenli olup olmadığı hakkında bilgi verir. Böylece inşaat alanında olası kazaların önüne geçilmiş olunur.
Her geçen gün önemleri giderek artan inşaat tabelaları, ışıklı, fosforlu ve elektrikli sistemle çalışan özelliklere sahiptir. Beli başlı standartlar dikkate alınarak üretilen bu inşaat tabelaları, işçileri çalıştıkları alanların tehlikeleri hakkında bilgilendirir. Bu nedenle bütün çalışanların bu tabelaların anlamlarını mutlaka öğrenmesi gerekir. İnşaatlardaki iş güvenliği tabelaları barındırdıkları anlamlar nedeni ile oluşabilecek kazaları önleyebilir. Bu tabelalar hem inşaat alanlarında çalışanların hem de inşaat alanlarını ziyaret edenlerin bulundukları alan hakkında dikkatli olması gerektiği hakkında uyarır. Bu tabelalar sayesinde hem mal hem de can kaybının önüne geçilmiş olunur. Güvenlik kuralı ihlalleri yapılmasının önüne geçen inşaat güvenlik tabelaları, farklı şekilde sınıflandırılır. Bu farklılıklar, şekil, boyut, renk ve değişik semboller olarak kendini gösterir.
Şekillerine ve renklerine göre inşaat tabelaları şu şekilde sıralanabilir:
- Üçgen şekilli tabela: Güvenli olmayan alanları ve acil durum cihazları için kullanılır.
- Daire şekilli tabelalar: Önerilen ya da zorunlu uyarılar için kullanılır.
- Dikdörtgen ve kareler tabelalar: Acil durum ve genel bilgilerin olduğu tabelalar.
Renklerine göre iş güvenliği tabelaları:
- Kırmızı tabela: Güvenli olmayan ve yangın uyarısının belirtildiği tabela olma özelliği taşır.
- Yeşil tabela: Acil çıkışların ve ilk yardım bilgilerin yer aldığı tabelalardır.
- Sarı Tabela: İşçilerin bazı eylemlere dikkat etmesi gerektiği konusunda uyarır.
- Mavi tabela: İşçileri kişisel olan koruyucu eylemler hakkında uyarır.
İnşaat güvenlik tabelaları, üzerinde barındırdıkları renkler, şekiller ve yönlendirici bilgilerle işçilerin çalışma alanlarında güvenli bir şekilde çalışmasını sağlar.