Büyüyen ve gelişen kentlerin daha yaşanabilir olması yapılan yol, ulaşım ve inşaat çalışmalarıyla direkt olarak bağlantılıdır. Yeni gelişme alanlarında yaşamın başlayabilmesi için öncelikle gerekli görülen yolların işleve konulması gerekir. Yol yapım çalışmalarının yalnızca insan gücüyle yapılması imkansızdır. Toprak silindiri yol yapım çalışmalarında insan gücüne ek olarak kullanılan en önemli iş makineleridir. Yol yapım çalışmalarında sıklıkla tercih edilen toprak silindiri aynı zamanda istenilen her türlü zeminin sıkılaştırılmasında da kullanılmaktadır.
Toprak silindirleri farklı kullanım amaçlarına uygun olacak modellerde tasarlanmıştır. Tüm silindirlerin ortak amacı zeminin sıkıştırılarak daha pürüzsüz bir hale getirilmesini sağlamaktır. Zeminin sıkıştırılması işlemi inşaat faaliyetlerinde oldukça önemlidir. Sıkıştırılan zeminin mukavemeti artar, taşıma kapasitesi artar, hidrolik geçirgenlik azalır. Daha güvenli sıkıştırılmış bir zemin elde etmek için kullanılan toprak silindirlerinin kullanılması elzemdir. Farklı özelliklere sahip olan toprak silindirler arasından seçim yaparken kullanılacak olan zeminin türü göz önünde bulundurulmalıdır. Toprak ya da asfalt zeminin sıkıştırılma işlemi için farklı toprak silindire ihtiyaç duyulabilir.
Toprak Silindiri Çeşitleri
Toprak bastırma silindiri sıkıştırma sistemlerine göre 4 farklı gruba ayrılmaktadır. Bu sıkıştırma sistemleri şunlardır;
Lastik Tekerlekli Sıkıştırma Sistemi
Lastik tekerlekli sıkıştırma sistemlerinde makinenin ön ve arka kısmında lastik şeklinde silindirler bulunmaktadır. Zeminin sıkıştırılma işlemi bu lastik silindirler yoluyla gerçekleştirilir. Lastik tekerlekli sıkıştırma sistemine sahip olan iş makineleri çok sık tercih edilmektedir.
Vibrasyonlu Sıkıştırma Sistemi
Vibrasyonlu sıkıştırma sistemine sahip olan iş makineleri yaklaşık 10 ton ağırlığındadır. Vibrasyonun çalışmasıyla kendi ağırlığının üç katına kadar kuvvet uygulayabilir. Art arda uygulanan kuvvet yoluyla zeminin sıkıştırılmasını sağlar.
Statik Sıkıştırma Sistemi
Statik sıkıştırma sistemine sahip olan iş makinelerinin ön kısmında silindir bulunmaktadır. Aracın hareketiyle silindirin zemine uyguladığı kuvvet toprağın ya da asfaltın sıkıştırılmasını sağlar.
Osilasyonlu Sıkıştırma Sistemi
Osilasyon toprak silindirleri günümüzde her türlü zeminin sıkıştırılması amacıyla kullanılmaktadır. Diğer silindirlere oranla daha güçlü sıkıştırma işlemi yapabilir. Zemini az enerji kullanarak daha fazla sıkıştırmaktadır.
Toprak silindiri özellikleri aynı zamanda sıkıştırma işlemini gerçekleştiren silindirin türüne göre de değişiklik göstermektedir. Silindir çeşitleri düz silindir, lastik tekerlekli silindir, keçi ayaklı silindir, darbeli silindir ve hasır silindirdir. Düz silindir kaya dışında tüm zeminde kullanılabilir. Düz yapısı sayesinde zeminle tamamen temas halindedir. Asfalt kaplama ya da dolgu sıkıştırma işlemleri için tercih edilmektedir. Lastik tekerlekli silindir %80 oranında zeminle temas etmektedir. İnce taneli zeminlerde kullanım için uygundur. Karayolu dolgular ve toprak baraj yapımında tercih edilmektedir. Zemini statik ağırlık kullanarak sıkıştırmaktadır. Keçi ayaklı silindir killi zemin türlerinde sıklıkla tercih edilmektedir. Çelik silindir üzerinde daire ve kare şekilleri bulunur. Bu şekiller sayesinde zemin sıkıştırılmaktadır. Darbeli silindir iri taneli ve çakıllı zeminlerde kullanılmak için tercih edilmektedir. Zeminle %50 oranında temas halindedir. Titreşim, kırma ve parçalama fonksiyonlarına sahiptir.
Toprak Silindiri Kullanım Alanları
Toprak silindiri kullanımı oldukça önemlidir. Çeşitli sektörlerde zemin iyileştirilmesi yapmak amacıyla kullanılmaktadır. Yol ve asfalt yapım çalışmalarında çok sık kullanılmaktadır. Yolun mukavemetinin artması ve daha dayanıklı olması için toprak düzeltme silindiri kullanılır. Toprak silindirleri neredeyse tüm inşaat faaliyetlerinde kullanılır. Herhangi bir yapı inşa edilmesi için öncelikle zeminin daha güçlü bir hale getirilmesi gerekir. Gevşek toprak yapısı yapı inşası için uygun değildir. Zemin toprak, have ve su maddelerinde oluşmaktadır. Toprak tanelerinin arasında bulunan boşluklar zeminin daha gevşek olmasına neden olur. Böyle zeminler üzerine herhangi bir yapı inşa edilmesi uygun değildir. Toprak silindirler bu aşamada devreye girer. İnşaat faaliyetleri başlamadan önce zemin uygun olan toprak silindiri yardımıyla sıkıştırılır. Zemin üzerinde uygulanan mekanik enerji zemin yoğunluğunu arttırmaktadır. Toprak taneleri arasında bulunan hava sıkıştırılarak bu işlem gerçekleştirilir. Zemin sıkıştırma işleminin yapılmasının ardından istenilen yapı zemin üzerine rahatlıkla inşa edilebilir. Toprak düzleme silindiri zemin taşıma kapasitesini arttırır ve yapının zemine daha rahat oturmasını sağlar.
Toprak silindir yol ve asfalt yapım çalışmalarının yanı sıra her türlü inşaat faaliyetlerinde kullanılmaktadır. Engebeli arazilerin düz ve dayanıklı hale getirilmesinde de tercih edilir. Havaalanı ve otogar gibi alanların inşasında düz zemin oluşturmak gerekir. Her ne kadar olabildiğince düz zemin yapısına sahip olan bölgeler tercih edilse de zeminin daha sağlam bir hale getirilmesi için toprak silindiri kullanılmaktadır. Kamu binaları ya da konut inşasında dayanıklı ve güçlü zemin elde edilmesi gerekir. Zemin yapısının güçlendirilmesi olası deprem felaketlerinde yapıların hasar almaması için atlanmaması gereken en önemli konudur. Yapıda kullanılan malzeme kalitesi kadar zemin kalitesi de önemlidir. Bu nedenle her yapı inşasından önce toprak silindiri kullanılarak zemin güçlendirilmelidir. Silindirler büyük yapı inşasının yanı sıra daha küçük ölçeklerde yapılacak olan yapılar için de kullanılmalıdır. Toprak el silindiri küçük alanlarda kullanım için tasarlanmıştır. Manuel olarak çalışan silindir daha küçük alanlarda az maliyetle toprağın güçlendirilmesini sağlamaktadır.
Toprak Silindiri Nasıl Kullanılır?
Toprak silindirleri her ihtiyaç ve kullanıma bağlı olacak şekilde üretilmektedir. Çalışma prensibi ve silindir modeline göre toprak silindiri fiyatları değişkenlik gösterebilir. Silindirler zemin yapısını güçlendirmek ve daha düz bir zemin elde etmek amacıyla kullanılmaktadır. İstenilen sonuca ulaşabilmek için zemin yapısına uygun olan toprak silindirin tercih edilmesi gerekir. Toprak silindir seçimi yapmadan önce toprak yapısı hakkında bilgi sahibi olunmalıdır. Zemin yapısına uyumlu olarak tercih edilmeyen silindirler kullanım sırasında operatörlerin zor durumda kalmasına ve istenen zemin yapısına ulaşmasına engel olabilir. Silindir kullanımı uzman kişiler tarafından gerçekleştirilmelidir. Gerekli eğitimleri alan kişiler zemin yapısına uygun olan toprak silindirlerini kullanabilir. Kullanım öncesinde gereken güvenlik önlemlerinin alınması atlanmaması gereken bir konudur. Toprak silindiri kullanmaya başlamadan önce zeminin kontrol edilmesi gerekir. Çukur veya kaya bulunan zeminlerde toprak silindirin çalışma esnasında devrilme ihtimali olabilir. Silindir çalıştırılmadan önce çevrede gereken güvenlik önlemleri alınmalıdır. Özellikle vibrasyonlu toprak silindirinin yakın mesafesinde herhangi bir yapı ya da kişi bulunmamalıdır. Belden kırmalı olarak çalışan toprak silindirlerinde motorun çalışma esnasında mafsal arasına girilmemelidir.
Eğimli yapıda bulunan arazilerde çalışmanın yönü önemlidir. Yan olarak silindirin çalıştırılması tehlikeli olabilir. Toprak silindirin devrilme tehlikesi oluşturmaması için arazide dikey olarak çalışılmalıdır. Ayrıca eğimli arazilerde güvenlik sorunu yaşanmaması için silindir düşük hızda kullanılmalıdır. Trafiğe açık olan yerlerde toprak silindiri kullanılması gerekebilir. Bu durumlarda trafik kurallarına uyulması gerekir. Aşırı hızdan kaçınılarak güvenli sürüş gerçekleştirilmelidir. Silindir kullanılmadığında mutlaka düz bir zemine park edilmelidir. Parkın ardından yaşanabilecek herhangi bir kaymayı önlemek için takoz kullanılmalıdır. Peyzaj çalışmalarında kullanılan mini toprak silindiri küçük alanlarda hızlı zemin düzeltme işlemine olanak tanımaktadır. Bu silindiri kullanan kişiler de gereken tüm güvenlik önlemlerini almalıdır. Tüm inşaat faaliyetlerinde kullanılan silindirlerin tecrübeli ve yetkin kişiler tarafından kullanılması önemlidir. Yüksek ağırlıklara sahip olan bu silindirlerin devrilme riski bulunmaktadır. Bu nedenle zemine uygun olan silindir modeli tercih edilmeli ve kullanım talimatlarına uygun şekilde kullanılmalıdır.